De leerplichtwet is een wet waarin afgesproken staat tot welke leeftijd scholieren en studenten minimaal naar school moeten en welk diploma je minimaal moet hebben, mocht je eerder willen stoppen met je opleiding of studie. Voor veel jongeren zijn de regels van de leerplicht onduidelijk. Daarom heb ik de leerplichtwet doorgelezen en alle feiten in begrijpelijke taal op een rijtje gezet.
Over de leerplichtwet
De leerplichtwet bestaat sinds 1900 en is in de loop der jaren al vaker aangepast. De wet bestaat uit drie onderdelen, namelijk de leerplicht, kwalificatieplicht en een werkplicht. De wet is in het leven geroepen om jongeren een betere plek op de arbeidsmarkt te geven. Daarvoor is volgens de overheid een diploma nodig.
Wil je stoppen met school en kijk je alleen naar het onderdeel over de leerplicht dan kom je bedrogen uit. Dit onderdeel is namelijk voor kinderen van 5 tot en met 16 jaar. Veel studenten denken dat ze hierna niet meer leerplichtig zijn. Dat is niet zo, want na de leerplicht komt de kwalificatieplicht en deze is er voor jongeren tot 18 jaar. Ben je 18 jaar of ouder en wil je stoppen met je opleiding of studie? Dan kan het zijn dat je niet meer leerplichtig bent of een kwalificatieplicht hebt, maar wel onder de werkplicht valt. Lees alle onderdelen van leerplichtwet goed door om erachter te komen tot wanneer je leerplichtig bent. Stoppen met school mag namelijk niet zomaar in Nederland.
Leerplicht
Vanaf het moment dat je 5 jaar bent totdat je 16 jaar wordt ben je leerplichtig in Nederland. Dit betekent dat je onderwijs moet volgen. Doe je dit niet dan kan je een bezoek van de leerplichtambtenaar verwachten. Een leerplichtambtenaar gaat bij kinderen en hun ouders langs de zich niet houden aan de regels van de leerplichtwet. Wil je stoppen met school als je 16 jaar of ouder bent? Dan moet je voldoen aan de kwalificatieplicht.
Kwalificatieplicht
De kwalificatieplicht geldt voor alle jongeren die willen stoppen met school als ze 16 of 17 jaar zijn. In de kwalificatieplicht staat geschreven dat je minimaal een havo-, vwo- of mbo (niveau 2) diploma moet hebben als je op deze leeftijd wilt stoppen met school of je opleiding. Ben je 18 jaar en officieel volwassen? Dan betekent dit nog niet dat je zomaar kunt stoppen met je opleiding of studie. De kans is groot dat je valt onder de werkplicht als je 18 jaar of ouder bent.
Werkplicht
De werkplicht is er voor studenten van 18 jaar en ouder die willen stoppen met hun opleiding of studie zonder diploma. Je valt niet onder de werkplicht wanneer je een havo-, vwo- of mbo (niveau 2) diploma hebt gehaald. In de werkplicht staat geregeld dat deze groep studenten niet in aanmerking komt voor een eventuele uitkering. Het recht op een uitkering zonder diploma heb je pas nadat je 27 jaar bent geworden. Tot die tijd moet je dus werken voor je geld of terug naar school om een diploma te halen.
Tot welke leeftijd leerplichtig?
Kort gezegd ben je in Nederland leerplichtig tot dat je 18 jaar bent geworden. Wel moet je minimaal een havo-, vwo- of mbo (niveau 2) diploma op zak hebben om met een gerust gevoel te kunnen stoppen met je opleiding of studie. Heb je studiefinanciering ontvangen? Dan kan het zo zijn dat je deze helemaal (of gedeeltelijk) moet terugbetalen. Als dit zo is zie je het terug in Mijn DUO of neem contact op met DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs).
Vrijstelling leerplicht
In de leerplichtwet staat dat je als ouder verplicht bent je kind in te schrijven op een school. Toch kan je in bepaalde situaties een vrijstelling op de leerplicht aanvragen. Deze vrijstelling kan je aanvragen bij een leerplichtambtenaar in je gemeente waar je woont. Hiervoor moet je voldoen aan één van deze voorwaarden:
- Het kind kan door geestelijke of lichamelijke klachten niet naar school
- Het kind krijgt onderwijs in of buiten het buitenland
- Het kind een rondtrekkend bestaan leidt in het circus bijvoorbeeld
- Ouders bezwaar hebben tegen de manier waarop scholen over het leven en leren denken
Hoe vaak mag je afwezig zijn?
Wanneer je niet aanwezig bent op school zonder goede reden wordt dit gezien als ongeoorloofd schoolverzuim (spijbelen). Scholen zijn verplicht je afwezigheid te melden bij het verzuimloket van DUO als je in 4 lesweken in totaal 16 lesuren afwezig bent. Na een melding bij het verzuimloket zal een leerplichtambtenaar contact opnemen met jou en je ouders. Er zal eerst een gesprek gevoerd worden en bij herhaling kan het zijn dat je leerplichtambtenaar een boete geeft voor het ongeoorloofde verzuim. Naast een boete moeten studenten zich melden bij Bureau Halt voor een taakstraf. Spijbelen is dus niet zonder risico!
Vrij buiten de schoolvakanties?
Wil je vrij buiten schoolvakanties om op vakantie te gaan of een huwelijk of begrafenis bij te wonen? Dit regel je bij de directeur van de school. Voor het bijwonen van een huwelijk, begrafenis of een plicht van je godsdienst is dit meestal geen probleem. Wanneer je buiten de schoolvakanties om op vakantie wilt moet je voldoen aan een aantal voorwaarden, namelijk:
- Je ouders hebben een eigen bedrijf of werken voor een bedrijf dat juist tijdens schoolvakanties erg druk is.
- Het gaat om een gezinsvakantie van maximaal 10 schooldagen
- Het mag niet de eerste 2 weken na de zomervakantie
Vrij aanvragen voor een huwelijk, begrafenis of andere plechtigheid doe je minimaal 2 dagen van tevoren. Het aanvragen van een vakantie tijdens schoolweken doe je minimaal 8 weken voor de geplande vakantie.
